Jak wady wymowy wpływają na naukę czytania i pisania?
Zaburzenia mowy występujące u dziecka mają znaczący wpływ na jego funkcjonowanie w środowisku szkolnym. Problemy z wymową mogą odbijać się na sferze emocjonalnej i osobowościowej dziecka, powodować trudności w nawiązywaniu relacji z innymi dziećmi, a także być powodem problemów z nauką czytania oraz pisania. Niestety niekiedy rodzice nie łączą trudności w nauce z wadami wymowy, przez co dziecko nie otrzymuje odpowiedniego wsparcia w walce z zaburzeniami mowy.
Dlaczego wady wymowy powodują problemy z czytaniem i pisaniem?
Pierwszą umiejętnością, którą zdobywa dziecko, jest mówienie. Dopiero później uczy się pisać oraz czytać. Pisanie jest skomplikowaną umiejętnością, która wykształca się w oparciu o mowę. Podczas pisania wymawiane słowa przelewane są na papier przy wykorzystaniu liter i wyrazów. Dzieci utożsamiają dźwięk z literą, a więc gdy poszczególne słowa są przez nie źle wymawiane, to może mieć także problem z ich poprawnym zapisem.
Na podstawie podobnych mechanizmów działa nauka czytania – wymawiając słowa, konieczne jest nadanie dźwięków językowych czytanym literom i wyrazom lub też sformułowanie ich w głowie. Mimo znajomości danej litery, dzieci z wadą wymowy mogą niepoprawnie ją interpretować ze względu na brak możliwości odpowiedniej interpretacji fonetycznej. W wielu przypadkach przyczyna wady wymowy jest również powodem problemów z czytaniem i pisaniem.
Skąd biorą się zaburzenia mowy i jak je leczyć?
Trudności z czytaniem i pisaniem najczęściej są spowodowane zaburzeniami przetwarzania słuchowego lub zaburzeniami motorycznymi. Jeżeli dziecko przestawia litery w wyrazach, subtytuuje pod względem miejsca artykulacji lub pod względem zbliżenia mowy, opuszcza litery w wyrazach lub nie rozróżnia kategorii dźwięczności, to mogą się u niego pojawić problemy z poprawnym pisaniem i czytaniem.
Jeżeli u dziecka w wieku przedszkolnym występują wady wymowy lub u dziecka w wieku szkolnym pojawiły się problemy z czytaniem i pisaniem, to warto jest zdecydować się na wizytę u logopedy. Ten specjalista za pomocą specjalnych ćwiczeń, terapii słuchowej i terapii logopedycznej koryguje wady wymowy, ucząc poprawnej wymowy i zapisu słów.