Co może być przyczyną tego, że dziecko nie chce mówić?
Przyczyn zaniku mowy u dziecka, inaczej mutyzmu, może być wiele, rozpoczynając od problemów czysto fizjologicznych, związanych z nieprawidłowościami w obrębie aparatu mowy: krtani, podniebienia, jamy ustnej, języka, szczęk, po czysto psychologiczne. Bardzo często za mutyzm odpowiada uszkodzenie ośrodków nerwowych w mózgu, sterujących mową, nadmierny stres czy traumatyczne przeżycia. Sprawdź, jak postąpić, gdy nie chce mówić ponad roczne dziecko, a kiedy nieco starsze?
Kiedy warto udać się do neurologopedy?
Jeśli twoje dziecko skończyło dwanaście miesięcy i ma problemy z mówieniem lub nie wypowiedziało jeszcze pierwszego słowa udaj się do neurologopedy, czyli specjalisty, diagnozującego zaburzenia mowy oraz języka, wynikające z uszkodzeń w obrębie układu nerwowego. Warto zwrócić się do niego o pomoc zwłaszcza wtedy, kiedy problemom z mówieniem towarzyszą kłopoty z jedzeniem, polegające na odmawianiu przyjmowania pokarmów określonej konsystencji, trudności z gryzieniem, żuciem i przełykaniem lub nadmierne ślinienie się i ciągle uchylona buzia. Leczenie neurologopedyczne polega na stymulacji słuchu, dotyku i wzroku, ćwiczeniu pamięci, orientacji przestrzennej oraz koncentracji. Poprzez ciągłe powtarzanie, nazywanie otaczających dziecko przedmiotów, dialogowanie i ćwiczenie mowy opowieściowej, stymulowana jest mowa.
Co zrobić gdy mutyzm pojawi się u starszego dziecka?
U starszych dzieci, które wcześniej nie miały problemów z mówieniem, mutyzm ma podłożenie nie tyle fizyczne, ile psychiczne, dlatego w ich przypadku zaleca się regularne spotkania z psychologiem, mające na celu dotarcie do źródeł problemów z mową. Okazuje się bowiem, że przyczyną mutyzmu mogą być trudne relacje dziecka z rodzicami, kłopoty w rodzinie czy nowe, stresujące sytuacje, takie jak pójście do przedszkola lub szkoły. Pomocne w walce z zaburzeniami mowy okazać się mogą oferowane w naszym Centrum Diagnozy, Rozwoju i Terapii zajęcia z wczesnego wspomagania rozwoju, terapia metodą Tomatisa, zajęcia dla dzieci i młodzieży, terapia INPP czy terapia integracji sensorycznej.
Jak wspierać dziecko z mutyzmem w domu?
Wspieranie dziecka z mutyzmem w domu jest równie ważne, jak profesjonalna pomoc specjalistów. Ważne jest, aby rodzice byli cierpliwi i wyrozumiali wobec swojego dziecka, starając się nie naciskać na niego ani nie krytykować za brak mowy. Zachęcajcie dziecko do komunikacji, nawet jeśli na początek będzie to komunikacja niewerbalna. Stwórzcie przyjazne i bezpieczne środowisko, w którym dziecko będzie się czuło swobodnie i pewnie. Wspólnie z terapeutami ustalcie plan postępowania i konsekwentnie go realizujcie, ucząc dziecko nowych umiejętności komunikacyjnych i radzenia sobie ze stresem.
Czy istnieją inne metody wspomagające rozwój mowy u dzieci z mutyzmem?
Oprócz terapii neurologopedycznej, psychologicznej i integracji sensorycznej, istnieją również inne metody wspomagające rozwój mowy u dzieci z mutyzmem. Przykłady takich metod to terapia ruchowa, zajęcia z muzykoterapii czy terapia artystyczna. U niektórych dzieci z mutyzmem może być również pomocne wprowadzenie alternatywnych systemów komunikacji, takich jak komunikacja za pomocą obrazków (PECS) czy wspomaganie komunikacji za pomocą tabletów lub aplikacji na smartfony. Warto skonsultować się ze specjalistami, którzy pomogą dobrać odpowiednie metody dla konkretnego przypadku dziecka.
Jak radzić sobie z sytuacjami społecznymi, gdy dziecko ma mutyzm?
Dzieci z mutyzmem mogą mieć trudności w sytuacjach społecznych, takich jak spotkania rodzinne, urodziny czy wyjścia do przedszkola czy szkoły. W takich sytuacjach warto, aby rodzice byli wsparciem dla swojego dziecka i pomogli mu odnaleźć się w nowym środowisku. Można to zrobić, wprowadzając dziecko stopniowo do nowych sytuacji, ucząc je radzenia sobie ze stresem i lękiem oraz zachęcając do komunikacji z innymi dziećmi i dorosłymi. Warto również poinformować nauczycieli i opiekunów o problemie dziecka, aby mogli dostosować swoje podejście i wspierać rozwój mowy oraz umiejętności społecznych dziecka w odpowiedni sposób.